مقالات علمی

آیا خاویار جیوه دارد؟ مصرف آن می تواند مضر باشد؟

آیا خاویار جیوه دارد؟ مصرف آن می تواند مضر باشد؟

خاویار از جمله مواد غذایی بسیار مفید و مغذی است و در رابطه با خواص خاویار منابع بسیاری وجود دارد. از جمله ویتامین های موجود در خاویار می توان به ویتامین های A و B و D اشاره کرد. همچنین این ماده منبع غنی از مواد معدنی همانند آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، پروتئین و انواع کربوهیدرات است. برای درمان بیماری هایی همانند آلزایمر، افسردگی، مشکلات پوستی و بیماری های قلبی و عروقی نیز این ماده غذایی بسیار مفید است. یکی دیگر از فواید خاویار، استفاده از آن در دوران بارداری است. با وجود خواصی که برای خاویار ذکر شد و فواید مختلفی که دارد گفته می شود که خاویار جیوه دارد. در این پست قصد داریم به این سوالات پاسخ دهیم که آیا خاویار واقعا جیوه دارد؟ و آیا مصرف آن می تواند مضر باشد؟ پس تا انتها همراه ما باشید تا به پاسخ سوالات خود برسید.

خاویار

جیوه از عناصر سنگین و سمی است که ممکن است به دلیل مصرف برخی مواد غذایی دریایی وارد بدن انسان شود. میزان سمی بودن این ماده غذایی برای انسان، به نوعی که فرد در معرض آن قرار بگیرد، بستگی دارد. سه راه قرار گیری در معرض جیوه تنفس، تزریق و گوارش است. آلودگی جیوه موجود در غذای دریایی از طریق گوارش وارد بدن می شود. در ابتدا باید بدانید شکل بسیار سمی جیوه که با نام متیل جیوه شناخته می شود در آب تجمع پیدا می کند.

جیوه و دیگر مواد سمی نیز به دلیل آلودگی های به وجود آمده در دریا به سبب پخش شدن مواد سمی موجود در محموله کشتی های غرق شده وارد آب دریا می شود. از این در زنجیره غذایی که باعث انتقال جیوه به انسان می شود بدین صورت است که در ابتدای زنجیره غذایی این ماده از طریق پلانکتون ها به بی مهرگان، حشرات آبزی و انواع ماهیان منتقل می شود و در انتها به انسان م رسد. بدین صورت که بتدا توسط دستگاه گوارش جذب بدن شده و از طریق جفت به جنین منتقل می شود و همچنین از طریق شیر مادر به نوزاد نیز قابل انتقال است.

برای متیل جیوه که بسیار سمی است، نیمع عمری بین 44 تا 80 روز تخمین زده شده است. میزان جذب جیوه از طریق دستگاه گوارش حدود 95 درصد می باشد. در دوران بارداری وجود جیوه، مشکلاتی مانند عقب ماندگی ذهنی، نابینایی، ناشنوایی، نقص در رشد، نقص تکامل و برخی اختلالات در حافظه و تکلم برای جنین را به دنبال خواهد داشت. علاوه بر این جیوه ای که از راه دسنگاه گوارش جذب می شود کلیه ها و سیستم عصبی را درگیر کرده و اختلالاتی مانند لرزش،زوال عقل، از دست دادن حافظه، اختلال در حرکت، پاراستزی، کاهش قدرت بینایی، بویایی و شنوایی و همچنین نقص در باروری را باعث می شود.

به دلیل اهمیت این موضوع و جلوگیری از بیماری افراد و حفظ سلامت انسان، حد مجازی برای متیل جیوه در بافت خوارکی ماهیان دریایی تعیین شده است. بر طبق بیانیه سازمان بهداشت جهانی مقدار مجاز جیوه در بافت خوراکی 0.5μg/g.dw تعیین شده است. آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا نیز مقدار 0.3μg/g.dw را به عنوان مقدار مجاز متیل جیوه در بافت ماهی صید شده از محیط آبی تعیین کرده است.

برای اندازه گیری میزان جیوه در خاویار ماهی نیز از ppm(قسمت در میلیون) نیز استفاده می شود. تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام شده است و میانگین سطح جیوه در انواع مختلف از غذاهایی دریایی درجدولی به صورت زیر بیان شده است:

جیوه خاویار
موجودات دریاییمیزان جیوه (ppm)
اره ماهی0.995
کوسه0.979
شاه ماهی0.730
ماهی تن درشت چشم0.689
مارلین0.485
کنسرو ماهی تن0.128
کد0.111
خرچنگ آمریکایی0.107
ماهی سفید0.089
هیک0.079
ماهی قزل آلا0.071
خرچنگ0.065
هادوک0.055
سفیده سفید0.051
ماهی خال مخالی اقیانوس اطلس0.050
پولاک0.031
گربه ماهی0.025
ماهی مرکب0.023
آنچوی0.017
ساردین0.013
صدف0.012
گوش ماهی0.003
میگو0.001

همانطور که در لیست مشاهده می نمایید، مقدار محتمل متوسط جیوه در انواع مختلف غذاهای دریایی از بیشترین به کمترین مقدار مرتب شده اند. همانطور که گفته شد مصرف خاویار بر سلامت مادر و جنین اثرات زیادی می گذارد و مصرف خاویار در بارداری را بسیاری توصیه کرده اند. سازمان غذا و دارو برای زنان باردار یا شیرده که در معرض خطر زیاد ناشی از مسمومیت جیوه هستند توصیه هایی دارد. بر طبق توصیه های این سازمان بهتر است از انواع ماهی در هر هفته یا وعده و در هر وعده به میزان حدود 230 تا 340 گرم استفاده شود. همچنین ماهی هایی مانند سالمون، میگو، ماهی کاد، ساردین،کپول، قزل آلا و سرخ باله که دارای مقدار جیوه کمتری است، استفاده شوند و از ماهی هایی مانند اره ماهی و شاه ماهی که مقدار جیوه بالاتری دارند، استفاده نشود.

با توجه به توضیحاتی که تا اینجای کار داده شد می توان گفت محل نگهداری ماهی در میزان جیوه ای که وارد بافت آن ها می شود نیز تاثیر گذار است. از این رو محصولات دریایی پرورشی که با آب دریا تماس ندارند و در آب سالم پرورش پیدا می کنند در بدن خود جیوه ای برای انتقال به بدن انسان ندارند. بنابراین اگر ماهی خاویار پرورشی در آب سالمی پرورش یابد در بدن خود جیوه ای ندارد در نتیجه خاویار تولید شده از آن نیز فاقد جیوه خواهد بود. بنابراین به افراد به ویژه خانم های باردار و شیرده توصیه می شود تا پیش از مصرف خاویار از عدم وجود جیوه در آن مطمئن شوند و خاویار را از فروشگاه هایی تهیه کنند که ماهی های خاویار خود را در آب سالمی پرورش داده اند و آزمایشات لازم را برای اطمینان از سلامت ماهی ها و عدم وجود مواد سمی در آن ها انجام داده اند.

همواره به یاد داشته باشید که شرکت معتبری را برای خرید خاویار انتخاب کنید و از خرید خاویار های تقلبی که با قیمت های پایین که در برخی مناطق به فروش میرسد، اجتناب نمایید. مجموعه خاویار کالچر با انجام آزمایشات مختلف خیال شما را از پرورش ماهی های خاویار در آب سالم و عدم وجود مواد سمی و مضر در خاویار تولیدی خود راحت می کند. بنابراین لازم به ذکر است که میزان جیوه در آزامایشات خاویار های مجموعه خاویار کالچر صفر گزارش شده است.

در پایان در خصوص استفاده از خاویار باید گفت حتی اگر خاویار جیوه هم نداشته باشد همواره باید در نظر داشت که این ماده غذایی در کنار همه خواص مفیدی که دارد نباید بیش از حد مصرف شود. زیرا غنی بودن این ماده از انواع ویتامین ها و مواد معدنی در صورت استفاده بیش از اندازه ممکن است مضر باشد و باعث تجمع این مواد در بدن شده و برای دستگاه گوارش اختلال ایجاد کند. بنابراین ماننده هر چیز دیگری در مصرف خاویار نیز اعتدال را رعایت کنید تا از خواص آن بهره کافی را ببرید.

نگرانی درباره وجود جیوه در خاویار، دغدغه‌ای به جا برای مصرف کنندگان است. همانطور که در این مقاله بررسی شد، خاویار پرورشی باکیفیت که از مراکز معتبر تهیه شود، نه تنها خطری ندارد، بلکه گزینه‌ای سالم و مغذی برای سبد غذایی شماست. راز مصرف ایمن و لذت بخش از این مرواریدهای دریایی، در سه اصل ساده خلاصه می‌شود: اطمینان از منبع تولید پرورشی و دارای گواهی سلامت، رعایت مصرف متعادل و انتخاب یک فروشگاه معتبر. با اعتماد به برندهایی که شفافیت را سرلوحه کار خود قرار می‌دهند و مدارک سلامت محصول را ارائه می‌کنند، می‌توانید با آسودگی خاطر از طعم و خواص بی‌نظیر خاویار لذت ببرید.

آیا واقعاً خاویار جیوه دارد؟

خیر. خاویار پرورشی (مثل خاویار استرلیاد) که در محیط‌های کنترل‌شده و آب‌های سالم پرورش می‌یابد، معمولاً فاقد جیوه است. ماهیان خاویاری در پایین زنجیره غذایی قرار دارند و طول عمر کوتاهی دارند، بنابراین آلودگی در آن‌ها انباشته نمی‌شود.

مصرف خاویار برای چه کسانی ممنوع یا خطرناک است؟

مصرف خاویار برای اکثر افراد بی‌خطر است. تنها گروه‌های خاص مانند زنان باردار و شیرده و افراد با سیستم ایمنی بسیار ضعیف، باید با مشورت پزشک و از برندهای کاملاً مطمئن (پرورشی) استفاده کنند تا هرگونه خطر احتمالی منتفی شود.

ماهی خاویاری وحشی هم بدون جیوه است؟

خطر آلودگی در گونه های وحشی بیشتر است. ماهیان خاویاری وحشی ممکن است به دلیل آلودگی آب های طبیعی در معرض جیوه و سایر آلاینده‌ها قرار بگیرند. بنابراین، برای اطمینان از ایمنی، خرید خاویار پرورشی از مراکز معتبر توصیه می‌شود.

بهترین راه تشخیص خاویار سالم و باکیفیت چیست؟

گواهی آزمایش (Certificate of Analysis) معتبر کلید تشخیص است. فروشگاه‌های معتبر این گواهی را که سالم‌بودن و عدم وجود آلاینده‌ها (مانند جیوه، فلزات سنگین) را تأیید می‌کند، ارائه می‌دهند. همچنین، بسته‌بندی سالم و تاریخ تولید معتبر نشانه‌های خوبی هستند.

مقدار مجاز مصرف خاویار چقدر است؟

مانند هر غذای ارزشمند دیگری، تعادل کلید سلامتی است. مصرف یک تا دو قاشق چای‌خوری در وعده (معمولاً 30 تا 50 گرم) و نه به صورت روزانه، یک الگوی مصرف معقول و بی‌خطر برای لذت بردن از خواص آن است.

آیا حرارت دادن به خاویار (مثلاً در غذاهای پخته) مفید است؟

خیر، اصلاً توصیه نمی شود. حرارت مستقیم باعث از بین رفتن بافت لطیف، طعم منحصربه‌فرد و بخشی از ویتامین و امگا ۳ موجود در خاویار می‌شود. بهترین روش مصرف، به صورت خام و همراه با غذاهای سرد است.

آیا قیمت بالای خاویار نشانه کیفیت و سلامت آن است؟

نه لزوماً. قیمت بالا می‌تواند نشان دهنده نژاد ماهی و روش فرآوری باشد. اما برای اطمینان از سلامت و خلوص، معیار اصلی، برچسب اصالت، نام تولیدکننده معتبر و ارائه گواهی آزمایش محصول را چک کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *