ماهی اوزون برون (یک کلمه ترکی) به معنی ماهی دماغ دراز است؛ این ماهی در دریای خزر دیده می شود و در آنجا از این ماهی به نام شمالی تیریج یاد می کنند. دریای خزر یکی از منابع بزرگ ایران برای پیدا کردن انواع ماهیان خاویاری است؛ برای جلوگیری از انقراض این ماهی های گران قیمت و پرخاصیت باید علاوه بر کنترل بر صیدهای غیر قانونی آن، ازورود آلاینده های صنعتی و غیر صنعتی به دریا نیز جلوگیری کنیم و با بالا بردن کیفیت و ظرفیت اوزون برون پرورشی، گام های موثری در پرورش این ماهی ها برداریم. در بخش قبل به حکم شرعی خاویار و مصرف آن پرداختیم اما در این بخش به برایتان حکم اوزون برون را از نظر شرعی ذکر می کنیم تا بدانید خوردن این ماهی حلال است یا حرام؛ در چه صورتی حرام و چگونه حلال می شود؟
حکم شرعی خوردن گوشت ماهی اوزون برون
همانطور که می دانید انواع مختلفی ماهی خاویاری وجود دارد که طعم و کیفیت متفاوتی دارند؛ یکی از مسائلی که همیشه برای مسلمانان دارای اهمیت است حلال بودن مواد غذایی شان است. ماهی های خاویاری به اندازه گوشت و مرغ در میان خانواده های ایرانی رواج ندارد و معمولا آن را به عنوان یک غذای گران قیمت می شناسند. معمولا افراد آگاهی و دانش کافی درباره حکم شرعی و حلال بودن آن ندارند و نمی دانند آیا می توانند از هر نوع خاویاری که در بازار وجود دارد استفاده کنند یا خیر. امروزه در ایران کارخانجات و شرکت های بزرگی تاسیس شده اند تا سالم ترین و خوشمزه ترین گوشت ماهی را با رعایت احکام شرعی و حلال بودن گوشت تولید کنند و به دست شما برسانند.
نظر آیت الله سیستانی درباره خوردن ماهی ازون برون
ماهی به دو شرط حلال است: اول آنکه از نوع فلس دار(پولک دار) باشد و دوم از آن زنده بیرون بیاید و در تور صیاد مرده باشد. اگر ماهی در آب مرده باشد خوردن آن حرام است.
نظر آیت الله العظمی وحید خراسانی درباره حکم اوزون برون
اگر ماهی فلس دار را زنده از آب بگیرد و بیرون از آب جان دهد؛ ماهی پاک و خوردن آن حلال است. اگر ماهی در تور ماهی گیری در آب جان دهد خوردن آن حلال است؛ اما ماهی بدون فلس را اگر چه زنده از آب بگیرند و بیرون آن نیز جان دهد خوردن آن حرام است.
نظر آیت الله مکارم شیرازی
خوردن تمامی ماهی هایی که دارای فلس ریز و درشت، کم یا زیاد و یا سست فلس هستند حلال است اما فلس های بسیار ریز که برای مشاهده نیاز به ذره بین دارد فایده ای ندارد و در واقع دیگر به آن ها فلس نمی گویند و در نتیجه حرام است. از میان تمامی جانداران در دریا فقط دو نوع ماهی فلس دار و میگو حلال است و خوردن آن منافاتی ندارد.
نظر امام خمینی درباره حکم ازون برون (حلال یا حرام بودن ماهی)
صیادان دولتی شیلات در طول سال، 6 ماه را به صید این ماهی ها می پردازند و از دولت حقوق دریافت می کنند؛ سوالی که در ذهن شکل می گیرد این است که چرا دولت به صید این ماهی ها می پردازد و پس از فروش از پول آن استفاده می کند؟ اگر حکم آن حلال است پس باید برای تمامی صیادان حلال باشد. از این جهت از نظر امام خمینی (ره) اگر ماهی فلس دار را زنده از آب خارج نکنید و یا ماهی بی فلس را زنده از آب بگیرند حکم آن حرام است.
در یک کلام اگر بخواهیم بگوییم هرگونه جانداری که از دریا صید شود، هر حیوانی که باشد اگر دارای فلس باشد حلال و اگر پس از خلقت بدون فلس باشد حرام است. شرکت شیلات شرعا مجاز است خاویار بسته بندی شده را به خارجی ها نیز فروش کند و همانطور که می دانید در وزارت امور خارجه در اعیاد و مراسمات رسمی به میهمانان خود هدایایی می دهند؛ چنانچه شرعا اشکال نداشته باشد می توان از فیله ماهی اوزون برون به عنوان هدایا برای بازاریابی و فروش استفاده کرد.
خواص ماهی اوزون برون
ماهی اوزون برون یکی از خوشمزه ترین ماهی هاست که گوشت بسیار سالم و سبکی دارد و امروزه به دلیل خواص زیاد، بسیار مصرف می شود. اما از جمله ویژگی های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درمان کم خونی: ماهی اوزون برون آهن بسیار بالایی دارد و به همین دلیل بسیار توصیه می شود مخصوصا برای خانم ها، چرا که همانطور که می دانید کم خونی عوارض بسیار زیادی بر روی سلامت پوست و موی ما انسان ها دارد. بنابراین اگر سابقه کم خونی در خانواده دارید پیشنهاد می شود حتما از این ماهی میل کنید.
- تقویت حافظه: این ماهی خوشمزه علاوه بر آهن مقدار بالایی فسفر نیز دارد که به صورت مستقیم بر روی بافت های مغز تاثیر می گذارد. استفاده از این ماهی در افرادی که میل می کنند سبب کاهش مبتلا شدن به بیماری های مغزی به ویژه سکته مغزی می شود.
- کاهش ابتلا شدن به انواع سرطان: ماهی اوزون برون خواص بسیار زیادی با عملکرد آنتی اکسیدان دارند؛ این ویژگی سبب می شود تا میزان استرس اکسیداتیو بدن کم شود و التهاب بدن به صورت چشم گیری کاهش پیدا کند. همانطور که می دانید اصلی ترین دلیل مبتلا شدن به سرطان ها همین التهاب بدن است و امروزه از ماهی اوزون برون به عنوان یک داروی ضد سرطان یاد می کنند.
روش حلال طبخ ماهی (حکم اوزون برون)
برای طبخ این ماهی می توانید از هر روشی که دوست دارید استفاده کنید و نگران حرام بودن آن نباشید. فیله ماهی اوزون برون لایه ای چربی مفید در بین عضلات خود دارد و شما برای پختن آن نیاز به روغن زیادی ندارید؛ برای مزه دار کردن آن نیز می توانید از انواع ادویه ها استفاده کنید. شما می توانید این ماهی خوشمزه را گریل و سرخ کنید؛ برای دیزاین آن نیز می توانید از سبزی های تازه و خاویار استفاده کنید تا علاوه بر زیبایی در مزه غذا نیز موثر باشد.
شرایط نگهداری ماهی اوزون برون به چه صورتی است؟
حمل ماهی معمولا باید در فضایی سرد و کاملا بهداشتی صورت گیرد تا از کیفیت ماهی کاسته نشود. گوشت انواع ماهیان خاویاری با بسته بندی معمولی و یا تحت خلاء (با رعایت تمامی نکات بهداشتی و مطابق استاندارد های سازمان دامپزشکی) به صورت فیله قابل خرید است.
